2002-2007 AB-Türkiye Finansal Programı ve 2007-2013 AB-Türkiye Mali İşbirliği (IPA I) döneminde enerji sektöründe farklı kurumların (ETKB, EPDK, TEİAŞ, ÇŞB, İller Bankası, BOTAŞ, EİE) faydalanıcısı olduğu 9 adet proje gerçekleştirilmiştir. Enerji sektörü projeleri IPA I birinci bileşeni altında fonlanmış olup 2007-2013 döneminde toplam 1.667,5 milyon avro bileşen bütçesinin 133,2 milyon avrosu enerji sektörüne ayrılmış ve bu dönemde 60 milyon avrosu programlanmıştır. Bu kapsamda, elektrik şebekeleri, doğal gaz piyasası, enerji verimliliği, yenilenebilir enerji, düzenleyici çerçeve ve nükleer güvenlik alt alanlarında AB desteği alınmıştır.

IPA I 2012 ve 2013 programlama yılları kapsamında uygulaması devam etmekte olan iki “Enerji Sektör Projesi” yer almaktadır. Toplam bütçesi 50 milyon avro olan sektör projeleri piyasaların geliştirilmesi, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji alanlarında birbirlerini tamamlayıcı nitelikte programlanmıştır. Buna ilaveten, IPA 2013 Enerji Sektör Projesi nükleer güvenlik alanında düzenleyici otoritenin kapasitesinin geliştirilmesine yönelik bir tedbir içererek, “Çok yıllı Planlama Belgesinde (MIPD)” yer alan ve 2013 yılına dek ilgili hiçbir projenin programlanmadığı tek öncelik kapsamında bir projenin yer almasını sağlamıştır.

Uygulama aşamasında olan bahse konu sektör projelerinden çıkarılacak muhtemel dersler, sektör gelişimi ve proje uygulama yeterlilikleri açılarından gelecek programlama dönemleri için bir rehber görevi görecektir.

IPA I dönemi 2013 yılı sonu itibarıyla sona ermiş olup AB-Türkiye Mali İşbirliği, 2014-2020 yıllarını kapsayan IPA II Dönemi ile devam ettirilmektedir. Yeni dönemde mali yardımların tahsisatı konusunda benimsenen sektörel yaklaşım doğrultusunda İndikatif Strateji Belgesi (Indicative Strategy Paper-ISP) hazırlanmıştır. Bu bağlamda, IPA II İndikatif Strateji Belgesi Enerji Sektörü öncelikleri aşağıdaki gibidir:

Piyasa Entegrasyonu ve Altyapıların Gelişimi: AB ile sınır ötesi enerji işbirliğinin artırılması ve arz güvenliğinin sağlanması amacıyla elektrik ve doğalgaz piyasalarının entegrasyonunun sağlanması ve daha efektif bir entegrasyonun başarılabilmesi için elektrik ve doğalgaz altyapılarının geliştirilmesi, bu doğrultuda gerekli altyapı yatırımlarının AB hibelerince desteklenmesi öngörülmektedir.

Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliğinin Desteklenmesi: Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji alanlarında idari kapasitenin geliştirilmesi, EVD şirketlerinin ve KOBİ’lerin desteklenmesi, fiyat destek mekanizmalarının ve teşviklerin artırılması amaçlanmaktadır.

IPA II döneminde benimsenen sektörel yaklaşım çerçevesinde Enerji sektöründe Lider Kurum olarak belirlenen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından ISP’de yer alan önceliklerle ayını doğrultuda, Sektör Planlama Belgesi (SPD) hazırlanmıştır. SPD kapsamında programlanan projelerle sağlanması beklenen temel faydalar şu şekilde sıralanabilir:

Doğal gaz ve elektrik iletiminde şeffaf ve ayrım gözetmeyen kurallar setinin oluşturulması ve uygulanması,
Doğal gaz boru hatlarında ters akış (reverse flow) kapasitesinin geliştirilmesi,
Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji programlarının uygulamasına yönelik kurumsal kapasitelerin geliştirilmesi,
Enerji Verimliliği Derneklerinin teknik kapasitelerinin geliştirilmesi,
Belediyelerde yenilenebilir enerji kullanımı için gerekli kurumsal kapasitenin ve yerel uygulamaların geliştirilmesi,
Üniversitelerde yürütülen enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji alanlarındaki AR-GE faaliyetlerinin desteklenmesi,
AB’nin 2020 ve 2030 yenilenebilir enerji hedefleri kapsamında hayata geçirilen uygulamalarla Türkiye’deki muadillerinin uyumlaştırılması,
Enerji tasarruf değerlerinin ölçülmesi, izlenmesi ve raporlanması için gerekli altyapının kurulması,
Sanayi, hizmet sektörü ve meskenlere yönelik olarak enerji verimliliği alanında farkındalığın arttırılması.